BENİ UNUTMA RUSYAM Vercihan Ziflioğlu

Fotoğraf Kaynağı :T24 

*Çarlık Rusya'sı ihtilalinden kaçmayı başaran beyaz Rusların yüzbinlercesi (ordu mensupları, kontlar, dükler, baron ve prensesler) farklı coğrafyalara dağıldı. Bir kısmı da gemilerle Çanakkale ve İstanbul'a geldi. Yaklaşık 200 bin kişi yiyecek ekmekleri ve barınacak yerleri yoktu. İmkanı olanlar başka ülkelere göç etti. Maddi imkanları sınırlı olanlar ana vatana yakınlığı nedeniyle İstanbul'da kaldı. * Kars o yıllarda Rus Çarlığının eyaletiydi. Bu yüzden Çarın has askerleri ve kimi asiller Kars'a yerleşmişlerdir. 

* Mülteciler arasında Tolstoy un yeğeni Kontes Tolstoy da vardı. 

* Hali vakti yerinde olanlar ilk göç dalgası 1919 Nikolay isimli vapur İstanbul'dan Marsilya'ya hareket etti. İkinci ve üçüncü dalga 1920 yaşandı. Süreç 1927 yılına kadar sürdü. 

* Rus Evi: ABD Girişimiyle Kızılhaç tarafından Sirkeci'de açık hava kantini kuruldu. Çeşitli yerlerde yemek dağıtan dokuz birim oluşturuldu. Rus başkonsolosu eşi girişimiyle gündelik olarak göçmenlere yardım sağlayacak 25 odalı Rus evi 1930 a kadar hizmet vermeye başladı. Harbiye'de Beşiktaş dolmuşlarının kalktığı yerde Beyaz Ruslara ait kilise ve 10 yataklı hastane vardı. Hastane kapasitesi daha sonra 200 kişiye çıkarıldı. 

* Çiçek pasajı, ismini çiçek satan Beyaz Rus kızlarından alıyor. 

* Beyaz Rus kadınları göz kamaştırıcı BİR yaşamdan geliyordu. Yalan stillerini ve zevklerini İstanbul'a taşıdılar. Kimi terzilik yaptı, kimi kabare yıldızı oldu kimi çiçek sattı. 

* Tarlabaşı İstanbul'u en görkemli ve kozmopolit semtlerinden biri oldu. Simirnoff votkasının üretim tesislerinden biri de Tarlabaşında açıldı. 

* İstanbul un ilk kurulan mesleki birimlerinden biri 'Rus şoförler Kulübü' oldu. Az sayıda araçla farklı semtlere yolcu taşımaya başlandı. 

* Florya gibi sayfiye alanlarında plajlar açıldı. Beyaz Ruslar İstanbul a plaj kültürünü kendilerinin getirdiğini söylüyor. 

* 20 yy başlarında Rus çingene topluluğu Paryakovlar ün salmışlardı. İstanbula kaçan Nastya Polyakova Beyaz Rusların işlettiği restoranlarda sahne aldı. Sonrasında Vebedik, Viyana ve Paris üzerinden ABD ye iltica etti. 

* Piyanist Pavel Luniç 1920-1926 yüzü aşkın konser verdi. Çok sayıda piyanist, besteci geçti. 

* Piyanist Valentin Yulinovna Taskina
istanbul'dan ayrılmadı. 

* Rus ressamlar birliğini kurdular. Sanat galerisi açıldı. 

* İstanbul haç yolu üzerindeydi. Rusya'dan gelen rahipler kutsal kabul ettikleri Halkidi adasında bulunan Aynaroz manastırına oradan da Küdüs'e geçiyorlardı. Birbiri ardına Aya Nikola, Aya Oanteleymon, Aya Andrea ve Aya Elia inşa edildi. 1928 de Kırım olayları gerekçe gösterilerek kilise ve hastaneye el koyuldu. Osmanbey'deki kilise hastane yıkıldı. Diğerleri Fener Rum patrikhanesine devredildi. 

* Beyaz Ruslar kent kültürüne pek çok şey kattı. Plajlar, restoranlar, pastaneler, müzik grupları, balalayka orkestrası seksenlere kadar yaşadı. Ünlü restoran Rejans, boğazda Süreyya bunlardan

* Kars gravyeri: Irma Kayzer ananesi beyaz Rus olsa da köklerine Almanlık ve Ermenilik vardı. İrma Kayzer Kars Gravyerinin mucidi. 

Takvor Teodorosyan